អង្គការសង្គមស៊ីវិល ជំរុញដល់ក្រសួងពាក់ព័ន្ធ បង្កើនការរឹងបន្តឹងការអនុវត្តច្បាប់ និងត្រួតពិនិត្យការចេញចូលរបស់ជនបរទេស ជាពិសេស ជនជាតិចិន និងវៀតណាម ខណៈរបាយការណ៍របស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ បង្ហាញថា ក្នុងរយៈពេល៧ខែមកនេះ មានជនបរទេសជាង ៦ពាន់នាក់ ត្រូវបានកម្លាំងសមត្ថកិច្ចបណ្តេញចេញពីកម្ពុជា ក្នុងនោះ គឺមានជនជាតិចិន និងវៀតណាមច្រើនជាងគេ។
បើតាមសម្រង់សម្ដី លោក សុខ សុមនា អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានអន្តោប្រវេសន៍ នៃក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលបានប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ(ThmeyThmey) ដែលចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ ឱ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល៧ខែមកនេះ មានជនបរទេសចំនួន ៦ ៦០៨នាក់ ដែលមាន ៤៥សញ្ជាតិ ត្រូវបានកម្លាំងសមត្ថកិច្ចបណ្តេញចេញពីកម្ពុជា ដែលភាគច្រើនជាជនជាតិចិន និងវៀតណាម។
ប្រភពដដែល បន្តថា ជនបរទេសដែលត្រូវបានបណ្តេញចេញពីទឹកដីកម្ពុជាទាំងនេះ គឺមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីបើកល្បែងស៊ីសងខុសច្បាប់ ការឆបោកតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត ការប្រើប្រាស់សារធាតុញៀន និងជួញដូរមនុស្សខុសច្បាប់។ ជនបរទេសទាំងនេះ បានប្រព្រឹត្តបទល្មើសឆ្លងដែនខុសច្បាប់ លួចស្នាក់នៅកម្ពុជាដោយខុសច្បាប់ និងធ្វើការងារនៅកម្ពុជាខុសច្បាប់ជាដើម។
ជុំវិញបញ្ហានេះ លោក អំ សំអាត នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅនៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី២៩ ខែសីហាថា អត្រានៃការបណ្តេញជនបរទេសដែលប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់ចេញពីកម្ពុជា ដែលមានចំនួនច្រើននេះ បង្ហាញពីភាពកម្សោយនៃការអនុវត្តច្បាប់ ដែលរដ្ឋាភិបាល ជាពិសេសក្រសួងសាម៉ី ត្រូវបង្កើនវិធានការក្នុងការទប់ស្កាត់ និងរឹតបន្តឹងច្បាប់ ឱ្យបានកាន់តែម៉ឺងម៉ាត់បន្ថែមទៀត។
លោកថា៖ «យើងដឹងហើយថា លំហូរចូល(នៃជនបរទេស) ជាការទទួលបន្ទុករបស់អាជ្ញាធរនៅតាមព្រំដែន ហើយអាចមានភាពមិនប្រក្រតី បានគេចូលមកដោយខុសច្បាប់ អ៊ីចឹងត្រូវរឹតបន្តឹងទៅលើមន្ត្រី ក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ ទាក់ទងអំពើពុករលួយ ភាពមិនប្រក្រតីផ្សេងៗ ដែលនាំឱ្យមានលំហូរជនបរទេសខុសច្បាប់ គឺត្រូវចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់»។
លោក អំ សំអាត បន្តថា ការបណ្ដែតបណ្ដោយឱ្យមានវត្តមានជនអន្តោប្រវេសន៍ បានចូលមករស់នៅកម្ពុជា តាមរយៈរូបភាពមិនប្រក្រតីណាមួយក៏ដោយ បាននាំមកនូវបញ្ហាស្មុគស្មាញ និងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់មុខមាត់កម្ពុជា បង្កអសន្តិសុខសង្គម សេដ្ឋកិច្ច និងជាការទទួលខុសត្រូវរបស់មន្ត្រីទទួលបន្ទុក។
អ្នកធ្វើការផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ សង្កេតឃើញថា កន្លងមក មានក្រុមជនជាតិចិនមួយចំនួន បានបង្កបទល្មើសជាច្រើន ជាពិសេសបទល្មើសឧក្រិដ្ឋ ដែលបង្កឱ្យមានការរិះគន់ និងការភ័យខ្លាចសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលការណ៍នេះ លោកជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ធ្វើការស៊ើបអង្កេត នាំយកបណ្ដាញអ្នកព័ន្ធពាក់ ក៏ដូចជាមន្ត្រីខិលខូច មកដាក់ទោសទណ្ឌតាមច្បាប់ ក៏ដូចជារឹតបណ្ដឹងការអនុវត្តច្បាប់តាមច្រកព្រំដែន មិនថា ផ្លូវគោក ផ្លូវអាកាស ឬផ្លូវទឹក នោះទើបអាចទប់ស្កាត់បញ្ហានេះមានប្រសិទ្ធភាព។
ស្រដៀងនេះដែរ លោក សន ជ័យ នាយកប្រតិបត្តិអង្គការសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា យល់ថា ជនអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់មានគ្នាជាក្រុមៗ ជាពិសេសជនជាតិចិន ដែលពួកគេអាចឆ្លងដែនចូលមកកម្ពុជាដោយខុសច្បាប់ និងប្រព្រឹត្តបទល្មើសផ្សេងៗបាន អាចបណ្ដាលមកពីមានអំពើពុករលួយ និងភាពមិនប្រក្រតីណាមួយ។
លោកបន្តថា បញ្ហាជនបរទេសចូលមកស្នាក់នៅកម្ពុជាដោយខុសច្បាប់ និងប្រព្រឹត្តបទល្មើសផ្សេងៗ មិនត្រឹមតែនាំឱ្យប៉ះពាល់ដល់មុខមាត់ប្រទេសលើឆាកអន្តរជាតិ និងប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខសង្គមប៉ុណ្ណោះទេ តែក៏អាចជាកត្តាមួយនាំឱ្យប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ចូលរួមប្រព្រឹត្តបទល្មើស និងក្លាយជាជនរងគ្រោះ នៃអំពើឆបោកផ្សេងៗពីក្រុមឧក្រិដ្ឋកម្មផងដែរ។ លើសពីនោះ លោកថា អាចប៉ះពាល់ដល់ការរស់នៅរបស់ប្រជាជន និងបង្កការភ័យខ្លាចសម្រាប់វិនិយោគិនជាដើម។
ករណីនេះ លោក សន ជ័យ ជំរុញឱ្យមានការពង្រឹងប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យលើការរស់នៅរបស់ជនបរទេសទាំងអស់បន្ថែមទៀត និងពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ ហើយរកឱ្យឃើញឬសគល់ ឬអ្នកនៅពីក្រោយនៃបញ្ហានេះ ដើម្បីទប់ស្កាត់លំហូរចូលជនបរទេសខុសច្បាប់ និងយកទឹកដីកម្ពុជាប្រព្រឹត្តបទល្មើសផ្សេងៗ។
លោកថ្លែងបន្តថា៖ «សម្រាប់ខ្ញុំ មុននឹងបញ្ជូនទៅជារឿងមួយ តែមុននឹងបញ្ជូនជនបរទេសខុសច្បាប់ទៅវិញ សួរចម្លើយឱ្យអស់ថាមកតាមឆ្លងណា ហើយអ្នកអនុវត្ត ត្រូវទៅដកតំណែងតួនាទីអ្នកដែលឱ្យដៃ។ ស្រាវជ្រាវមើល អ្នកណាអនុញ្ញាតឱ្យចូលពេលនោះ។ លិចត្រង់ណា បិទត្រង់នោះ បើមិនដូច្នោះទេ រឿងដដែលៗនៅតែកើតឡើងនៅកម្ពុជាដដែលជាដដែល»។
Press Start Cambodia ពុំអាចសុំការឆ្លើយតបជុំវិញបញ្ហានេះ ពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ទូច សុខៈ និងរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃ លោកស្រី ជូ ប៊ុនអេង បានទេគិតត្រឹមថ្ងៃទី០៣ ខែកញ្ញានេះ។
យ៉ាងណា អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានអន្តោប្រវេសន៍នៃក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក សុខ វាសនា ត្រូវបានទំព័រហ្វេសប៊ុកអគ្គនាយកដ្ឋានអន្តោប្រវេសន៍ ស្រង់សម្តីមកផ្សព្វផ្សាយ បានឱ្យដឹងថា កម្ពុជាបានបង្កើនការរឹតបន្តឹងច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ ដោយអនុវត្តយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ លើករណីជាអាទិ៍ ដូចជា ការឆ្លងដែនចូលមកដោយខុសច្បាប់ ការស្នាក់នៅហួសសុពលភាព ការលួចធ្វើការដោយគ្មានច្បាប់អនុញ្ញាត និងការប្រើប្រាស់ឯកសាររដ្ឋបាលដោយក្លែងបន្លំជាដើម។
លោកបន្តថា ដូចទៅនឹងបណ្តាប្រទេសនានាដែរ រាល់ជនបរទេសប្រព្រឹត្តបទល្មើស កម្ពុជាបានអនុវត្តនីតិវិធីបណ្ដេញចេញ និងខ្លះទៀតដាក់ចូលបញ្ជីខ្មៅ មិនឱ្យមកជាន់ដីកម្ពុជាតែម្ដង។
អ្នកស្រី ស៊ឹម បូរី អាយុ៤៣ឆ្នាំ ជាប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅតំបន់ជ្រៃធំ ស្រុកកោះធំ ខេត្តកណ្ដាល បានឱ្យដឹងថា វត្តមានជនជាតិចិនក្នុងតំបន់ដែលអ្នកស្រីរស់នៅ បានបង្កការភ័យខ្លាចដល់ក្រុមគ្រួសារអ្នកស្រី និងពលរដ្ឋក្នុងភូមិ ដែលធ្វើឱ្យពួកគាត់បង្កើនការប្រុងប្រយ័ត្នជាងមុន។
អ្នកស្រីថា៖ «មិនទាន់ឃើញផ្ទាល់ទេ តែឮគេថាកន្លែងចិននៅ ដូចថា គេចាប់ជម្រិត គេធ្វើបាបតែគ្នាគេនោះទេ តែយើងវាខ្លាចដែរ ដល់អ៊ីចឹងភ័យដែរ ចេះតែប្រាប់កូនចៅឱ្យប្រយ័ត្ន កុំឱ្យជួប»។
យ៉ាងណា អ្នកស្រីរំពឹងថា អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ក៏ដូចជាក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ នឹងអាចដោះស្រាយបញ្ហាជនជាតិចិន ក៏ដូចជាជនជាតិផ្សេងទៀត ដែលបានមកស្នាក់នៅដោយខុសច្បាប់ និងប្រព្រឹត្តបទល្មើសផ្សេងៗ ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីរក្សាសណ្តាប់ធ្នាប់ និងសន្តិសុខសុវត្ថិភាពជូនប្រជាពលរដ្ឋនៅមូលដ្ឋាន។
បើតាមលោកស្រី ជូ ប៊ុនអេង រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃ និងជាអនុប្រធានអចិន្ត្រៃយ៍គណៈកម្មាធិការជាតិប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្ស គឺនៅឆ្នាំ២០២៤ សមត្ថកិច្ចកម្ពុជា បានបណ្ដេញជនបរទេសល្មើសច្បាប់ចំនួន ៥ ៨៥២នាក់ មានចំនួន ៤៦សញ្ជាតិ ចេញពីកម្ពុជា ក្នុងនោះមានជនជាតិចិនចំនួន ២ ៦៩៥នាក់ ជនជាតិវៀតណាមចំនួន ១ ១៩៨នាក់ ឥណ្ឌូនេស៊ីចំនួន ៨៦១នាក់។ នេះបើតាមការថ្លែងរបស់លោកស្រី នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំស្តីពីការប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើជួញដូរមនុស្សឆ្នាំ២០២៤ និងលើកទិសដៅសម្រាប់ឆ្នាំ ២០២៥ កាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥។
ប្រភពដដែលបន្តថា អត្រានៃការបណ្តេញជនបរទេសល្មើសច្បាប់ ក្នុងឆ្នាំ២០២៤ មានការកើនឡើងជាឆ្នាំ២០២៣ ដែលមានត្រឹម ២ ១៥៩នាក់៕