អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ រកឃើញថា មានជនរងគ្រោះយ៉ាងតិចចំនួន ១៤៦នាក់ បានស្លាប់ដោយសារអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ និងហិង្សាផ្លូវភេទ ក្នុងរយៈពេលជាង ៥ឆ្នាំកន្លងមកនេះ ដែលករណីនេះ លីកាដូបានជំរុញដល់រដ្ឋាភិបាល ចាត់វិធានការទប់ស្កាត់វិបត្តិនេះ ដើម្បីការពារអ្នកងាយរងគ្រោះ។
តាមរយៈអត្ថបទមួយចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី១៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥ អង្គការសម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿន និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស ហៅកាត់ថា លីកាដូ(LICADHO) បានឱ្យដឹងថា អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ និងអំពើហិង្សាផ្លូវភេទបានកើតឡើងជាច្រើនករណី បណ្តាលឱ្យជនរងគ្រោះយ៉ាងហោចណាស់ចំនួន ១៤៦នាក់បានស្លាប់បាត់បង់ជីវិត ក្នុងនោះមានកុមារចំនួន ៤៦នាក់ ក្នុងរយៈពេលជាង៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។
អង្គការលីកាដូ ឱ្យដឹងទៀតថា ទំនងជាមានជនរងគ្រោះជាច្រើនទៀត ត្រូវបានសម្លាប់ក្នុងករណីក្រៅពីអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ និងអំពើហិង្សាផ្លូវភេទ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ក៏មានមនុស្សជាច្រើននាក់ផ្សេងទៀតកំពុងប្រឈមនឹងអំពើហិង្សា និងហានិភ័យជារៀងរាល់ថ្ងៃ។
លីកាដូបន្ថែម៖ «ជនរងគ្រោះដែលត្រូវបានសម្លាប់ ក្នុងករណីដែលអង្គការលីកាដូបានចងក្រង មានអាយុជាមធ្យម ៣១ឆ្នាំ និងរួមមានទារកអាយុចាប់ពី ១ខែ រហូតដល់មនុស្សវ័យចំណាស់អាយុ ៨៤ឆ្នាំ ក្នុងនោះស្ត្រីយ៉ាងតិច ៤នាក់ កំពុងមានផ្ទៃពោះ នៅពេលដែលពួកគេត្រូវបានសម្លាប់»។
ប្រភពដដែល បញ្ជាក់ថា ច្រើនជាងពាក់កណ្ដាលនៃករណីឃាតកម្មទាំងនេះ ត្រូវបានប្រព្រឹត្តដោយដៃគូ ឬអតីតដៃគូរបស់ជនរងគ្រោះ ដូចជា ប្ដី គូដណ្ដឹង មិត្តប្រុស ឬឪពុកជាដើម ក្នុងនោះមានស្រី្តចំនួន ៧៨នាក់ និងក្មេងស្រីអាយុ ១៧ឆ្នាំម្នាក់ ត្រូវបានសម្លាប់ដោយដៃគូរបស់ខ្លួន។
ជាមួយគ្នានេះ លីកាដូថា មានស្ត្រីចំនួន ២៤នាក់ រួមទាំងក្មេងស្រីផង ក្នុងនោះមានជនរងគ្រោះខ្លះ ទើបតែអាយុ៥ឆ្នាំ បានស្លាប់ ដោយសារបុរស និងក្មេងប្រុសបានចាប់រំលោភ ឬប៉ុនប៉ងចាប់រំលោភ ខណៈអំពើហិង្សាផ្លូវភេទភាគច្រើន ប្រព្រឹត្តដោយអ្នកជិតខាង ឬអ្នករស់នៅក្នុងសហគមន៍ជាមួយគ្នា ឬដោយមិត្តរួមការងារ មិត្តភក្តិ មិត្តប្រុស និងសាច់ញាតិរបស់ជនរងគ្រោះ។
ករណីនេះ អង្គការលីកាដូ បានស្នើដល់រាជរដ្ឋាភិបាល ត្រូវពង្រឹងជាបន្ទាន់នូវកម្មវិធីទប់ស្កាត់ ផ្តល់សេវាគាំទ្រ និងច្បាប់នានា ដើម្បីធានានូវការការពារឱ្យបានល្អប្រសើរជាងមុន ជាពិសេសសម្រាប់ស្ត្រី និងកុមារ។
លោក អំ សំអាត នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅនៃអង្គការលីកាដូ មានប្រសាសន៍ថា អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ និងអំពើហិង្សាផ្លូវភេទ កំពុងសម្លាប់ និងបំផ្លាញជីវិតរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើន ដែលការណ៍នេះ រាជរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូប ត្រូវចាប់ផ្ដើមចាត់វិធានការបន្ទាន់ ដើម្បីបញ្ឈប់អំពើហិង្សាទាំងនេះ។
លោកបន្តថា រាជរដ្ឋាភិបាលគួរតែចាត់វិធានការដើម្បីបញ្ឈប់វិបត្តិអំពើហិង្សា ដោយពង្រឹងការទប់ស្កាត់ និងសេវាគាំទ្រដល់ជនរងគ្រោះ ក្នុងនោះរួមមាន ការផ្ដល់សេវាតាមផ្លូវច្បាប់ និងតុលាការដែលមានប្រសិទ្ធភាព ការផ្ដល់ដីការក្សាការពារ និងសេចក្ដីសម្រេចរដ្ឋបាល ការការពារផ្នែកច្បាប់ ទីជម្រកសុវត្ថិភាព ការជួយផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ សេវាសុខភាព សេវាប្រឹក្សាផ្លូវចិត្ត និងសេវាកម្មចាំបាច់ផ្សេងៗទៀត។
លោកបន្តថា៖ «ធ្វើការកែសម្រួលបទដ្ឋានគតិយុត្តមួយចំនួនឱ្យបានឆាប់ និងទូលំទូលាយ ជាពិសេសច្បាប់ស្តីពីការទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ និងកិច្ចការពារជនរងគ្រោះ ដើម្បីកំណត់និយមន័យ និងដាក់ទោសទណ្ឌនូវរាល់ទង្វើនៃអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ និងហាមឃាត់ការដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការចំពោះករណីអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ។ ធ្វើការបែងចែកធនធានមនុស្ស បច្ចេកទេស និងហិរញ្ញវត្ថុឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ ច្បាស់លាស់ និងក្នុងរយៈពេលវែងក្នុងថវិកាជាតិ សម្រាប់ការអនុវត្តផែនការសកម្មភាពសមធម៌យេនឌ័រ គោលនយោបាយ និងការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល»។
អ្នកស្រី ហៀង យន់ បងស្រីបង្កើតរបស់ជនរងគ្រោះម្នាក់ដែលស្លាប់ដោយសារអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ បានឱ្យដឹងថា ប្អូនស្រីគាត់បានបាត់បង់ជីវិត កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ ដោយសារប្ដីរបស់ប្អូនគាត់បានវាយនឹងដែកទីប ព្រោះតែប្រច័ណ្ឌប្រពន្ធ។ អ្នកស្រីបន្តថា មុនឈានដល់ការសម្លាប់ប្រពន្ធ បុរសជាប្តីនោះ បានប្រើហិង្សាជាច្រើនលើកមកហើយ ដែលនៅពេលវាយម្តងៗ បុរសជាប្តីមានស្ថានភាពស្រវឹង ហើយស្ថានភាពនៃការប្រើប្រាស់ហិង្សាក្នុងគ្រួសារនេះ បានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ទៅដល់អារម្មណ៍របស់កូនៗពួកគេចំនួន ៣នាក់ផងដែរ។
ករណីនេះ អ្នកស្រីស្នើថា៖ «ខ្ញុំសំណូមពរថា បើសិនណាខ្ញុំប្តឹងពេលប្អូនខ្ញុំឈ្លោះគ្នា ឬប្អូនខ្ញុំប្តឹងទៅហើយ ប្រធានភូមិ ឬប៉ូលីសនៅកាន់ខាងប្រធានភូមិ ឬប៉ូលីសនៅកាន់ខាងប៉ុស្តិ៍ហ្នឹង ឱ្យរុះរាន់មកជយយប្អូនខ្ញុំ ប្អូនខ្ញុំវាស្លាប់អណោចអធ័ម ប្តីហ្នឹងវាប៉ុនប៉ងសម្លាប់ប្អូនខ្ញុំពីរបីដងហើយអត់បាន ដោយសារមានកូនជួយខ្ញុំជួយម៉ែជួយឱ្យរត់ពួនគេចពីក្តីស្លាប់»។
Press Start Cambodia មិនអាចសុំការអត្ថាធិប្បាយជុំវិញករណីនេះ ពីអ្នកនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាល លោក ប៉ែន បូណា និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងកិច្ចការនារី លោកស្រី ស ស៊ីណែត បានទេ នៅថ្ងៃទី១៦ ខែតុលានេះ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការក្លាហាន អ្នកស្រី ម៉ៅ ម៉ាប់ ក៏បានបង្ហាញក្ដីបារម្ភចំពោះបញ្ហាអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ និងហិង្សាផ្លូវភេទនេះផងដែរ។ អ្នកស្រីថា បើអំពើហិង្សានៅតែបន្តកើតមាន នឹងបង្កផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរដល់ស្ត្រី និងកុមារ ជាពិសេសគ្រោះថ្នាក់ដល់រាងកាយ ផ្លូវចិត្ត ឬជីវិត ប៉ះពាល់ដល់ការសិក្សា ជីវភាព សេដ្ឋកិច្ច ការបាត់បង់សេចក្តីថ្លៃថ្នូរ និងធនធានមនុស្សសម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍ប្រទេស។
ករណីនេះ អ្នកស្រីបានជំរុញដល់រដ្ឋាភិបាល ត្រូវធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ ពង្រឹងសេវាជំនួយបន្ទាន់ ដល់ជនរងគ្រោះ ពង្រឹងសមត្ថភាពមន្រ្តីអនុវត្តច្បាប់ និងអប់រំសិស្សពីកម្រិតបឋមសិក្សា អំពីសមភាពយេនឌ័រ និងផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតអវិជ្ជមាន។
អ្នកស្រី ម៉ៅ ម៉ាប់ បានបន្ថែមថា៖ «ពង្រឹងសមត្ថភាពបន្ថែមដល់មន្រ្តីអ្នកអនុវត្តច្បាប់ ជាពិសេសអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន អំពីវិធីសាស្រ្តផ្តោតលើអ្នករស់រានមានជីវិត (Survivors-center Approach) និងការគិតគូពីយេនឌ័រ (gender-sensitivities) ពង្រឹងប្រព័ន្ធអប់រំតាំងពីកំរិតបឋមសិក្សាអំពី សមភាពយេនឌ័រ ស្វ័យភាពរាងកាយ និងអំពីការព្រមព្រៀង ដើម្បីឈានទៅផ្តាស់ប្តូរនូវផ្នត់គំនិតយេនឌ័រ អាកប្បកិរិយាមួយចំនួនដែលមានលក្ខណៈគាបសង្គត់ និងត្រួតនានា»។
កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលចំនួន១៣ ក៏បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមមួយ ដោយជំរុញដល់រដ្ឋាភិបាល ធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ ស្តីពី អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារឱ្យបានឆាប់ ដើម្បីធានាថាមនុស្សគ្រប់រូបអាចរស់នៅរួចផុតពីអំពើហិង្សា ខណៈពួកគេថា ការពន្យាពេលក្នុងការកែតម្រូវច្បាប់នេះ កំពុងបង្កហានិភ័យដល់អាយុជីវិតរបស់មនុស្ស៕