បុគ្គលិក កម្មករ កម្មការិនីក្នុង និងក្រៅប្រព័ន្ធជាង ១៥០នាក់ ដែលភាគច្រើនជាស្ត្រីមកពីវិស័យកម្សាន្ត បានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅសណ្ឋាគារមួយនៅរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីសប្តាហ៍មុន ដើម្បីទាមទារមានការទទួលស្គាល់ ការការពារ និងផ្តល់ប្រាក់ឈ្នួលគោលសមរម្យ ដោយអះអាងថា ពួកគេប្រឈមនឹងការរើសអើង ការរំលោភបំពាន និងការបដិសេធមិនផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងទៀត ដែលកំណត់ដោយច្បាប់ការងារយូរមកហើយ។
នៅក្នុងវេទិកាកម្មករ ស្តីពីសំឡេងរួមគ្នា ដើម្បីយុត្តិធម៌សេដ្ឋកិច្ច សម្រាប់កម្មករ-កម្មការិនី ក្នុង និងក្រៅប្រព័ន្ធ ដែលធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី ២៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ នេះ អ្នកចូលរួម ដែលបម្រើការនៅតាមហាងខារ៉ាអូខេ បៀរហ្គាឌិន និងសេវាកម្មផ្សេងៗទៀត បានលើកឡើងពីបញ្ហាប្រឈមនានាដែលពួកគេបានជួបប្រទះនៅក្នុងការបំពេញការងារ ខណៈបំពេញការងារដោយគ្មានកិច្ចសន្យា ប្រាក់ខែគោល និងការទទួលបានសេវាគាំពារសុខភាពនិងការការពារផ្នែកច្បាប់ ដោយពួកគេបានសំណូមពរឱ្យរដ្ឋាភិបាលនិងភាគីពាក់ព័ន្ធផ្តល់ប្រាក់ឈ្នោលគោលសមរម្យដល់កម្មករកម្មការិនីក្រៅប្រព័ន្ធ និងធានាឱ្យមានការប្រព្រឹត្តស្មើភាពនៅក្រោមច្បាប់ការងាររបស់កម្ពុជា។
ដៃម្ខាងកំពុងកាន់ម៉ៃក្រូហ្វូន ថ្លែងនៅក្នុងអង្គពិធីនេះ អ្នកស្រី រ៉ន រចនា ដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សា ត្រឹមថ្នាក់ទី ៦ និងបច្ចុប្បន្ននេះជាអ្នកប្រកបរបរផ្លូវភេទឯករាជ្យ មើលឃើញថា បញ្ហាដែលអ្នកបម្រើការងារនៅក្នុងវិស័យសេវាកម្សាន្តនៅតែបន្តទទួលរងការរើសអើង ប្រាក់ខែមិនសមរម្យ ការកេងប្រវ័ញ្ចជាដើម។
អ្នកស្រីរៀបរាប់ថា៖ « ពួកយើងអ្នកធ្វើការងារនៅសេវាកម្សាន្តនៅបន្តធ្វើការងារដោយការកេងប្រវ័ញ្ចពីម្ចាស់ហាង ទោះបីជាដឹងថា មានការកេងប្រវ័ញ្ច ដោយសារត្រូវរាប់រងជីវភាពគ្រួសារ និងបំណុល ហើយពួកយើងក៏ចង់បានប្រាក់ខែដូចគេដែរ ប៉ុន្តែបញ្ហាទាំងអស់ហ្នឹង [ការកេងប្រវ័ញ្ចនៅកន្លែងការងារ] មិនមានអ្នកដោះស្រាយ ទើបយើងសម្រេចចិត្តចល័តពីហាងមួយទៅហាងមួយ » ។
អ្នកស្រី រចនា បានឱ្យដឹងបន្តទៀតថា ការងារនៅក្នុងវិស័យសេវាកម្សាន្តនេះ នៅតែបន្តគ្មានកិច្ចសន្យាការងារច្បាស់លាស់ មិនមានការកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលគោល ព្រមទាំងមានការកេងប្រវ័ញ្ចនៅកន្លែងការងារជាដើម។ អ្នកស្រីក៏ស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលធ្វើការកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលច្បាស់លាស់សម្រាប់អ្នកធ្វើការនៅសេវាកម្សាន្តផងដែរ។
អ្នកស្រីមានប្រសាសន៍ថា៖ « ការងាររបស់ពួកយើងគឺនៅតែបន្តគ្មានកិច្ចសន្យាការងារ ការសម្រេចផ្សេងៗ គឺអាស្រ័យលើមាត់ថៅកែ ការធ្វើការទទួលបានប្រាក់ខែទាប ឬមិនទទួលបានប្រាក់ខែទេ ឱ្យពួកយើងស៊ីបុង ឬលុយធីប ហើយកាត់ប្រាក់ខែតាមទំនើងចិត្តថៅកែហាង ឆ្នាំនេះប្រាក់ខែរបស់កម្មករគឺ ២០៨ ដុល្លារ តែពួកខ្ញុំបានតែ 40$ 80$ 120$ អីអស់ហើយ ហើយតិចមែនទែន ហើយទទួលបានការកេញប្រវ័ញ្ចផ្សេងៗ ហើយទទួលខុសត្រូវសម្ភារៈនៅក្នុងហាង ដូចជាភ្ញៀវធ្វើបែក កែវ ចាន ជាដើម គឺពួកខ្ញុំជាអ្នកចេញសង » ។
ចំណែកឯ អ្នកស្រី សុខ ស្រីលាប ជាបុគ្គលិក នៃអង្គការបណ្តាញស្ត្រីរួបរួមគ្នា និងជាអ្នកប្រកបរបរផ្លូវភេទបានលើកឡើងថា ការងារនៅក្នុងអាជីពនេះ នៅតែបន្តនៅការរើសអើងដោយសារផ្នត់គំនិតសង្គមមិនទាន់បើកទូលំទូលាយទទួលស្គាល់ពួកគេ។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ « បញ្ហាពួកយើងបន្តការរើសអើងការមាក់ងាយពីផ្នត់គំនិតសង្គម នៅតែបន្តរើសអើងលើការងារនេះ បើយល់ថា នេះជាការងារហេតុអ្វីបន្តរើសអើងពួកយើង? »។
អ្នកស្រីទាមទារឱ្យមានលក្ខខណ្ឌការងារច្បាស់លាស់ និងការកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលគោលលើបុគ្គលិកដែលបម្រើការងារនៅក្នុងវិស័យសេវាកម្សាន្ត ព្រមទាំងស្នើឱ្យសង្គមបញ្ឈប់ការរើសអើងលើអ្នកប្រកបរបរផ្លូវភេទ។
អ្នកស្រីមានប្រសាសន៍ថា៖ « យើងនៅតែមិនទាន់ទទួលបានកិច្ចសន្យាការងារ ហើយលក្ខខណ្ឌការងាររបស់យើងគឺអត់មាន ហើយប្រាក់ខែរបស់យើង គឹអត់សមស្របតាមក្រសួងការងារ ហើយបញ្ហារបស់យើងគឺនៅតែបន្តជួបការកាត់ប្រាក់ខែតាមទំនើងចិត្តរបស់ថៅកែ ការបង្ខំឱ្យផឹកស្រា ការរលូតកូនដោយមិនមានវិជ្ជាជីវៈ ដោយធ្វើតាមថៅកែ នៅពេលដែលស្ងាត់ភ្ញៀវនៅក្នុងហាង ថៅកែឱ្យស្ត្រីពិនិត្យទឹកនោម ហើយធ្វើការរលូតកូនភ្លាមៗ បើសិនជាចង់រក្សាការងារនេះ បើយើងជ្រើសរើសកូនយើងអត់អាចធ្វើការងារនៅហ្នឹងទេ ប៉ុន្តែដើម្បីក្រពះ គឺគាត់បង្ខំចិត្តរលូតដោយអត់សុវត្ថិភាព » ។
យោងតាមដំណើរការនៃការប្រមូលលទ្ធផលព័ត៌មាន របស់អង្គការបណ្តាញការងារស្ត្រីរួបរួមគ្នា ធ្វើឡើងនៅចំនួន ៨០ គ្រឹះស្ថានសេវាកម្សាន្តដែលមានដូចជា ភោជនីយដ្ឋាន ខារ៉ាអូខេ ស្រាក្រឡុក បៀរហ្គាឌិន និងក្លិបជាដើម ដោយធ្វើនៅរាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តកណ្តាល សៀមរាប និងបន្ទាយមានជ័យ ក្នុងរយៈពេល ២ខែ ចាប់ពីខែមេសា ដល់ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ បានរកឃើញថា ក្នុងចំណោមគ្រឹះស្ថានសេវាកម្សាន្តចំនួន ៨០ ដែលមានបុគ្គលិកសរុបចំនួន ២៣២៧នាក់ មានបុគ្គលិកចំនួន ៤៤៥ នាក់ មិនទទួលបានប្រាក់ខែ ដែលស្មើនឹងជិត ២០ % នៃបុគ្គលិក ដែលបានធ្វើការប្រមូលទិន្នន័យ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ មានហាងចំនួន ៣ ប៉ុណ្ណោះដែលបានផ្តល់ប័ណ្ណ ប.ស.ស ដល់ បុគ្គលិក ដែលស្មើនឹង៤ភាគរយ (៤៦នាក់) នៃចំនួនគ្រឹះស្ថានសរុបដែលបានចុះប្រមូលព័ត៌មាន។ ៩៦% ឬស្មើនឹង ១៨៣៦នាក់ នៅមិនទាន់ទទួលបានបណ្ណ ប.ស.ស និងអត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗពីច្បាប់។
អ្នកស្រី សេន ចន្ធូ ប្រធានស្តីទី នៃអង្គការបណ្តាញការងារស្ត្រីរួបរួមគ្នាលើកឡើងថា កម្ពុជានៅតែបន្តអនុវត្តផ្នត់គំនិតដែលដាក់គំនាបទៅលើស្ត្រី ដែលផ្នត់គំនិតទាំងអស់នេះ បានប៉ះពាល់ទៅដល់ស្ត្រីជាពិសេសអ្នកប្រកបរបរផ្លូវភេទ ហើយស្រ្តីប្រកបរបរផ្លូវភេទនៅតែរងការធ្វើទុកបុកម្នេញពីសង្គម ទោះបីមុខរបរនេះត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចាត់ទុកថា ជាសិទ្ធិសេរីភាពរបស់អ្នកដែលស្ម័គ្រចិត្តប្រកបរបរនេះក្តី។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ « សង្គមយល់ថា ការងារនេះជាការងារមិនល្អ ប៉ះពាល់ដល់សេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់ស្ត្រី ប៉ះពាល់ដល់ទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណី ចាត់ទុកថា ការងារនេះមិនមានតម្លៃ ហើយជាស្ត្រីមិនល្អជាដើម ដែលផ្នត់គំនិតទាំងអស់នេះ ទើបធ្វើឱ្យមិនទទួលស្គាល់ការងារនេះ ដែលធ្វើឱ្យមានការរើសអើង ការមើលងាយ ការផាត់ចេញពីការងារសង្គមជាដើម »។
អ្នកស្រីស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលបញ្ឈប់ការដាក់ជាបទព្រហ្មទណ្ឌលើការងារប្រកបរបរផ្លូវភេទ និងផ្តល់ការការពារពេញលេញពីច្បាប់ និងចូលរួមបង្កើនការយល់ដឹងអំពីសិទ្ធិអ្នកប្រកបរបរផ្លូវភេទ ដើម្បីកាត់បន្ថយ ឬលុបបំបាត់ការរើសអើងមើលងាយលើអ្នកប្រកបរបរផ្លូវភេទស្របតាមគោលការណ៍មិនទុកនរណាម្នាក់ចោល។
ឆ្លើយតបទៅនឹងការលើកឡើងពីអ្នកធ្វើការនៅសេវាកម្សាន្ត លោក ទេស មូនី អនុប្រធាននាយកដ្ឋានអធិការកិច្ចការងារ នៃក្រសួងការងារក្រសួងការងារ បានថ្លែងនៅក្នុងវេទិកាថា ចំពោះការកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលគោលនេះ គឺក្រសួងកំពុងតែគិតគូរលើការងារនេះ ដោយក្រសួងនឹងធ្វើការកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលម្តងមួយវិស័យ។
លោកថ្លែងថា៖ « បើសួរថា អ្នកធ្វើការនៅសេវាកម្សាន្តសួរថា ការងារឬអត់ គឺការងារ ហើយសួរថា បើការងារហេតុអ្វីមិនកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមា ខ្ញុំលើកហើយថា មកទល់ពេលនេះ ទើបតែបានកំណត់វិស័យកាត់ដេរ និងសម្លៀកបំពាក់ និងដេរស្បែកជើងទេ ចំពោះវិស័យផ្សេង ក្រសួងបានកំពុងសិក្សាហើយ » ។
មិនខុសពីតំណាងក្រសួងការងារនោះទេ លោក សុខ វណ្ណា ប្រធាននាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងសេវាកម្សាន្ត និងកីឡាទេសចរណ៍ នៃក្រសួងទេសចរណ៍ បានលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលមិនមានគោលនយោបាយណាមួយរើសអើងអ្នកដែលធ្វើការនៅក្នុងវិស័យសេវាកម្សាន្តនោះទេ។
លោកថ្លែងថា៖ « រាជរដ្ឋាភិបាលអត់មានគោលនយោបាយណាមួយរើសអើងបងប្អូន [អ្នកប្រកបរបរនៅសេវាកម្សាន្ត] ទេ ខ្ញុំផ្ទាល់ ខ្ញុំតែងតែបានចុះទៅតាមអាជីវកម្ម គ្រាន់តែវាមិនគ្រប់ទេ រាប់ម៉ឺនអាជីវកម្ម ហើយរាជរដ្ឋាភិបាលមិនមានគោលនយោបាយទុកនរណាម្នាក់ឱ្យឯកោទេ»។
យោងតាមទិន្នន័យរបស់អង្គការបណ្តាញការងារស្ត្រីរួបរួមគ្នា បានឱ្យដឹងថា ចាប់ពីឆ្នាំ ២០២០ ដល់ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ មានការចាប់ខ្លួន និងប្រើប្រាស់ហិង្សាលើអ្នកប្រកបរបរផ្លូវភេទចំនួន ៥៧៥ ករណី។ កាលពីឆ្នាំ២០១៧ មានអ្នកប្រកបរបរផ្លូវភេទម្នាក់បានស្លាប់ដោយសារលក់ទឹកទន្លេ បន្ទាប់ពីបានព្យាយាមរត់គេចពីការចាប់ខ្លួនពីសន្តិសុខខណ្ឌដូនពេញ រាជធានីភ្នំពេញ។
ងាកមកអ្នកស្រី រចនា វិញ អ្នកស្រីស្នើឱ្យភាគីពាក់ព័ន្ធ យកចិត្តទុកដាក់លើពួកគាត់ និងស្នើឱ្យសង្គម បញ្ឈប់ការរើសអើងលើអ្នកប្រកបរបរផ្លូវភេទ។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ « ខ្ញុំគិតថាការងារនេះ ដូចជាការងារទូទៅអីចឹង ហេតុអ្វីបានជាពួកខ្ញុំមិនទទួលបានដូចគេ ហេតុអ្វីបានជាពួកខ្ញុំត្រូវបានគេរើសអើង ខ្ញុំសូមស្នើសុំឱ្យបងប្អូនទាំងអស់គ្នាកុំរើសអើងពួកខ្ញុំអី ពីព្រោះពួកខ្ញុំក៏ជាអ្នកប្រកបការងារទូទៅដូចអ្នកទាំងអស់គ្នាដែរ ហេតុអ្វីបានជាត្រូវរើសអើងការងារពួកខ្ញុំ ហើយមិនបានទៅលួចឆក់គេទេ ឬកេងប្រវ័ញ្ចអ្នកណាទេ ហេតុអ្វីបានជាអ្នកទាំងអស់គ្នាមើលងាយពួកខ្ញុំ ពួកយើងចង់មានសិទ្ធិ ពួកយើងចង់បានសិទ្ធិសេរីភាព ហើយនឹងការយកចិត្តទុកដាក់ពីក្រសួង និងអ្នកពាក់ព័ន្ធ »៕