នាយកដ្ឋានប្រយុទ្ធនឹងជំងឺឆ្លង បានរកឃើញអ្នកឆ្លងជំងឺផ្ដាសាយបក្សីប្រភេទ H5N1 សរុបចំនួន ៨នាក់ហើយ គិតត្រឹមខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥នេះ ដែលក្នុងនោះ មានមនុស្ស ៦នាក់ បានស្លាប់ ក្រោយពីពួកគេបានប៉ះពាល់ឬយកមាន់ទាឈឺឬងាប់ទៅបរិភោគ។
តាមរយៈទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់នាយកដ្ឋានប្រយុទ្ធនឹងជំងឺឆ្លង(CDC) នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនានេះ បានឱ្យដឹងថា នាយកដ្ឋានរកឃើញអ្នកឆ្លងជំងឺផ្ដាសាយបក្សី H5N1 កើនចំនួន៨នាក់ ក្នុងនោះ៦នាក់បានស្លាប់ និងភាគច្រើនជាកុមារ ត្រឹមខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥នេះ។ ករណីនេះ នាយកដ្ឋានប្រយុទ្ធនឹងជំងឺឆ្លង បានអំពាវនាវឱ្យពលរដ្ឋចូលរួមបង្ការ និងទប់ស្កាត់ជំងឺផ្ដាសាយបក្សី H5N1។
ប្រភពដដែលគូសបញ្ជាក់ថា៖ «គ្រប់អ្នកជំងឺទាំងអស់ សុទ្ធតែមានពាក់ព័ន្ធប៉ះពាល់ឬយកមាន់ទាឈឺឬងាប់ យករៀបចំជាអាហារ។ សូមរួមគ្នាបង្ការ និងទប់ស្កាត់ជំងឺផ្ដាសាយបក្សី H5N1។ ព័ត៌មានបន្ថែមសូមទាក់ទងលេខ ១១៥»។
នៅថ្ងៃនេះដែរ ក្រសួងសុខាភិបាល ក៏បានចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន ជុំវិញករណីរកឃើញអ្នកជំងឺម្នាក់ អាយុ ៤១ឆ្នាំ ដែលជាករណីចុងក្រោយនៃចំនួនអ្នកឆ្លងទាំង៨នាក់នោះផងដែរ ដែលស្ត្រីរូបនោះរស់នៅស្រុកពួក ខេត្តសៀមរាប។
ក្រសួងបន្តថា បច្ចុប្បន្ន អ្នកជំងឺរូបនោះ កំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរ និងកំពុងទទួលបានការថែទាំយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ពីសំណាក់ក្រុមគ្រូពេទ្យ។
ក្រសួងបញ្ជាក់ថា៖ «បើតាមការសាកសួរបង្ហាញថា នៅផ្ទះអ្នកជំងឺ និងផ្ទះអ្នកជិតខាងមានមាន់ទាឈឺនិងងាប់ ហើយអ្នកជំងឺបានកាន់និងប៉ះពាល់មាន់ឈឺនិងងាប់ រួចយកទៅធ្វើម្ហូបទទួលទាន ៥ថ្ងៃមុនថ្ងៃដែលអ្នកជំងឺចាប់ផ្តើមឈឺ»។
ជុំវិញករណីនេះការឆ្លងនេះដែរ ក្រសួងសុខាភិបាល បានឱ្យដឹងថា ក្រុមឆ្លើយតបបន្ទាន់របស់ក្រសួងសុខាភិបាលថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ក្រោមជាតិ បាននិងកំពុងសហការ ជាមួយក្រុមការងារនៃមន្ទីរកសិកម្មខេត្តនិងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ស្វែងរកប្រភពចម្លងទាំងលើសត្វ និងមនុស្ស និងស្វែងរកករណីសង្ស័យនិងអ្នកប៉ះពាល់ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការឆ្លងបន្តក្នុងសហគមន៍។
ក្រសួងសុខាភិបាលបានក្រើនរំលឹកដល់ពលរដ្ឋថា៖ «សូមយកចិត្តទុកដាក់ប្រុងប្រយ័ត្នលើជំងឺផ្តាសាយបក្សីជានិច្ច ពីព្រោះជំងឺផ្តាសាយបក្សី H5N1 នៅតែបន្តគំរាមកំហែងដល់សុខភាពប្រជាពលរដ្ឋយើង ហើយក៏សូមជម្រាបដល់បងប្អូន ប្រសិនបើមានអាការៈក្តៅខ្លួន ក្អក ហូរសំបោរ ឬ ពិបាកដកដង្ហើម និងមានប្រវត្តិធ្លាប់បានប៉ះពាល់ជាមួយមាន់ទាឈឺ ឬងាប់ក្នុងអំឡុង១៤ថ្ងៃមុនថ្ងៃចាប់ផ្តើម មានរោគសញ្ញា សូមកុំទៅជួបជុំ ឬទីប្រជុំជនដែលមានមនុស្សច្រើន និងត្រូវស្វែងរកការពិគ្រោះយោបល់ និងការពិនិត្យព្យាបាលនៅមណ្ឌលសុខភាព ឬមន្ទីរពេទ្យ ដែលនៅជិតជាបន្ទាន់ ចៀសវាងការពន្យារពេល ធ្វើឱ្យប្រឈមនឹងហានិភ័យខ្ពស់នៃការស្លាប់ជាយថាហេតុ»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាល លោក លី សូវ៉ាន់ បានលើកឡើងថា ករណីជំងឺផ្ដាសាយបក្សី កំពុងមានការកើនឡើងវិញ ដោយសារតែមានការឆ្លងពីសត្វទៅមនុស្ស។ លោកបានបញ្ជាក់ថា មានប្រជាពលរដ្ឋខ្លះបានយកសត្វដែលមានវីរុសនៃជំងឺនេះមកបរិភោគ រហូតដល់មានករណីខ្លះបានបណ្តាលឲ្យប៉ះពាល់ដល់អាយុជីវិតថែមទៀត។
លោកមានប្រសាសន៍ថា ៖ «ដូច្នេះសូមឱ្យប្រជាពលរដ្ឋហ្នឹងកុំយកមាន់ទាឈឺ ឬងាប់ហ្នឹងយកមករៀបចំជាអាហារ គ្រាន់តែយកទៅកប់ចោលឬដុតចោល ព្រោះពេលយើងបោច ពេលអីហ្នឹងធ្វើឱ្យសាយភាយមេរោគឆ្លងទៅណែ មាន់ទាដទៃទៀតដែលបង្កឱ្យរីករាលដាលក្នុងចំណោមសត្វបក្សី ហើយអាចរីករាលដាលទៅភូមិ ដទៃទៀត បានទៅសុំឱ្យបង្ការខ្លួនកុំឱ្យមានការប៉ះពាល់សោះ»។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះ បន្តថា ក្រសួងបាននិងកំពុងចាត់វិធានការក្នុងការទប់ស្កាត់ និងត្រៀមខ្លួនជានិច្ចក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងជំងឺនេះបន្តនៅថ្ងៃខាងមុខ ប៉ុន្តែលោកក៏បានអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋ គួរគប្បីស្វែងយល់បន្ថែមពីអាការៈនៃជំងឺនេះផងដែរ។
លោកថា៖ «បច្ចុប្បន្នហ្នឹងយើងមានការត្រៀមលក្ខណៈទាំងប្រព័ន្ធតាមដានរុករក ទាំងមន្ទីរពិសោធន៍ដែលយើងអាចធ្វើតេស្តលឿនរយៈពេល ៥ម៉ោងចេញលទ្ធផលហើយ ហើយយើងក៏បានទិញឱសថ សូមបញ្ជាក់ថាជំងឺនេះយើងមានឱសថព្យាបាលបាន សំខាន់បំផុតគឺប្រជាពលរដ្ឋពេលដែលមានចេញរោគសញ្ញាគ្រុនក្តៅ ក្អក ឈឺក ហើយមានប្រវត្តិប៉ះពាល់ជាមួយសត្វបក្សីឈឺឬងាប់ ឬមួយក្នុងភូមិមានមាន់ទាងាប់ហ្នឹង គឺចាត់ទុកថាជាការសង្ស័យជំងឺផ្តាសាយបក្សីហើយ សូមពិគ្រោះជំងឺជាមួយគ្រូពេទ្យដែលនៅមណ្ឌលសុខភាពមន្ទីរពេទ្យបង្អែកជិតបំផុត»។
លោក អ៊ូច វុទ្ធី គ្រូពេទ្យគុណធម៌ យល់ថា ការឆ្លងជំងឺផ្តាសាយបក្សី រហូតដល់មានមនុស្សស្លាប់ជាច្រើននាក់នេះ អាចបណ្តាលមកពីការយល់ដឹងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ នៅមានកម្រិត ដែលករណីនេះ លោកបានជំរុញដល់ភាគីពាក់ព័ន្ធគួរបង្កើនការអប់រំផ្សព្វផ្សាយ និងទប់ស្កាត់ការចរាចរនៃសត្វបក្សីដែលនាំចូលមកពីប្រភពផ្សេងៗផងដែរ ព្រោះវាជាផ្នែកមួយដែលនាំឱ្យមានករណីឆ្លងពីសត្វបក្សី ទៅមនុស្ស។
លោកថា៖ «ដើម្បីទប់ស្កាត់នូវហានិភ័យកុំឱ្យស្លាប់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋច្រើន ទីមួយគឺក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ហើយច្រករបៀង ច្រកចេញចូលតាមព្រំដែនផ្លូវអាកាស ផ្លូវគោក និងផ្លូវទឹកហ្នឹង គឺតាមព្រំដែនហ្នឹងគួរណាតែប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះការនាំសាច់បង្កក គេហៅថា សាច់ដែលក្លាសេហ្នឹង ចឹងសាច់ដែលក្លាសេក៏អាចនឹងមានវីរុសទុំនៅក្នុងហ្នឹងដែរ[…] ចឹងគួរណាតែចូលរួមទាំងអស់គ្នា ទាំងបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើងទូទាំងប្រទេស»។
អ្នកស្រី អ៊ួក ស្រីពៅ អាយុ ៣៨ឆ្នាំ ជាកសិករនៅខេត្តកំពង់ស្ពឺ បានឱ្យដឹងថា កាលដើមឡើយ គ្រួសារអ្នកស្រីក៏ធ្លាប់ទទួលទានមាន់ដែលមានជំងឺដែរ ប៉ុន្តែប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ អ្នកស្រីមិនបានបរិភោគបន្តទេ ព្រោះព្រួយបារម្ភពីការឆ្លងជំងឺនានា។
អ្នកស្រីថា៖ «ពីមុនអត់ព្រួយបារម្ភទេ ប៉ុន្តែពីឥឡូវពីរបីឆ្នាំឥឡូវនេះ រាងព្រួយបារម្ភខ្លាចវាផ្តាសាយបក្សី […]សំណូមពរឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលឱ្យមកណែនាំប្រជាជនឱ្យដឹងថា មាន់ផ្តាសាយបក្សី វារបៀបម៉េចអីរបៀបម៉េច អីចឹងហាស ខ្លះគេអត់ដឹងទេគេយកទៅធ្វើហូប គេអត់មានខ្លាចឆ្លងជំងឺឆ្លងអីទេ»។
យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល កន្លងមក ករណីឆ្លង និងស្លាប់ដោយសារជំងឺផ្ដាសាយបក្សីទាំង ៨ករណី បានកើតឡើងលើប្រជាពលរដ្ឋដែលមានអាយុចន្លោះពី ២ឆ្នាំ ទៅ ៦៥ឆ្នាំ ដែលរស់នៅខេត្តកំពង់ចាម ព្រៃវែង ក្រចេះ កំពង់ស្ពឺ តាកែវ ស្វាយរៀង និងខេត្តសៀមរាប៕